12 Ağustos 2017. Sabah saat 8. İstanbul’dan gelmiş bir
misafir gurubuyla Allahu Ekber Şehitliklerinin yerlerini görmek için yola çıkıyoruz.
Hava sıcak mı, sıcak. Neyse arabalar klimalı. Suyumuz,
ekmeğimiz yanımızda. Yol uzun . Pasinler, Horasan sonra Bardız güzergâhı.
Saatler ilerliyor. İşte 2400 rakımlı Çakırbaba geçidi.
Yanında nazlı nazlı salınan Albayrak ve altında yatan Çakırbaba şehitleri.
Soğuk sulu çeşmeden su içip yaşananları anlatıp Bardız
yaylası şehitliğine gidiyoruz. Aralık en soğuk ay, tipi, kar ve eksi 40
dereceler. Karşıda düşman pusu kurmuş.
Mehmetler açık alanda Ruslar mevzide vurmuş, vurulmuş
ve toprağa düşmüşler. Ancak anıt 2008 yılında yapılabilmiş.
Bardız; Enver Paşanın karargâh kurduğu yer. Birlikler
buradan ileri harekâta başlamışlar. Çok dik olan dağları aşıp Sarıkamış’a
yürümüşler. Ruslar donanımlı. Kış şartlarına hazır. Mevzilenmişler.
Osmanlı ordusu bu harekâta aslında hazırlıksız. Kış
zor. Fakat Mehmetler kahraman, yürüdükçe yürümüş, savaştıkça savaşmışlar.
Kafile soğanlı dağlarını aşıp patika yollardan
giderken önümüze Kaynak Yaylası şehitleri için yapılmış Albayrağın dalgalandığı
şehit kabri çıkıyor. Toplu defin edilmişler. Aynı yerde bundan üç toplu mezar
var. Şehitler koyun koyuna yatıyor.
Dualar okuyup Soğanlı dağlarındaki sarı çamlar
arasından geçerek en üst noktaya çıkıyoruz. Karşımızda Soğanlı Dağlarında
donarak, savaşarak şehit düşen kahramanların kabirleri.
Bu dağlarda yazın yürümek zor. Kışın o kahramanlar
nasıl savaşarak yürüdüler. Hayal etmek bile zor.
30 Aralık gece- gündüz kar, tipi ve düşman mermileri.
Durduramıyor Mehmetleri. Yüzlercesi donuyor. Yüzlercesi kurşunlara hedef
oluyor. Allah, Allah sesleri kesilmiyor, Soğanlı dağlarında….!
Derken Sarıkamış görünüyor. 3000 metre yükseklikteki
tepelerden bu kahramanlar Ocak başında Sarıkamış’a iniyorlar. Evet sayıları
yüzler düşmüş askerler Sarıkamış’ı Ruslardan alıyorlar.
Almasına alıyorlar ama şehri koruyacak ne sayıları
yeterli, nede silah ve cephaneleri.
Ruslar toplanıyor ve tekrar Sarıkamış’ı geri
alıyorlar.
5 Ocak 1915 Sarıkamış harekatı sona eriyor.
Dokuz, on ve on birinci kolorduların kaybı hala
bilinmiyor. Havada sayılar uçuşuyor.
Gerçek olan bir şey var ki binlerce Mehmet şehit
oluyor. Soğanlı dağlarında Allahu ekber dağlarında, Pasinler ovasında…
O kahramanlar şehit oldular, can verdiler ve vatanı
vermediler. Bir kez daha rahmetle şükranla anıyorum. Kabirleri nur makamları
cennet olsun.
Akşam ezanlarıyla Erzurum’a dönüyoruz. 500
kilometrelik yolu göz yaşları içinde geçirirken Rabbimden niyazım şudur ki,
“ordularımızı, karada, denizde, havada her zaman ve her yerde mansur ve
muzaffer eylesin”.
13 Ağustos 2017/Erzurum
Abdurrahman ZEYNAL
